Sommige werkgevers worstelen met wat de regels zijn voor het afleggen van dokters- en tandartsbezoek onder werktijd. Moet de werkgever werknemers toestaan dat zij dat onder werktijd doen? Mag de werkgever van de werknemers verlangen dat zij daarvoor verlofuren of onbetaald verlof opnemen?

Onder werktijd

In hoeverre de werkgever werknemers zou moeten toestaan om onder werktijd een dokters- of tandartsbezoek af te leggen is niet wettelijk geregeld. Wel volgt uit het beginsel van goed werkgeverschap dat de werkgever zijn werknemers in het algemeen niet mag verbieden om onder werktijd een (tand)arts te bezoeken.

(Onbetaald) verlof

Hetzelfde geldt voor de vraag of van werknemers mag worden gevraagd om verlofuren of onbetaald verlof op te nemen voor een dokters- of tandartsbezoek. Strikt genomen heeft een werknemer geen recht op betaald verlof voor (tand)artsbezoek. Dit valt niet onder het calamiteiten of kort verzuim verlof. Maar: uit het goed werkgeverschap volgt dat onder bepaalde omstandigheden dokters- of tandartsbezoek met doorbetaling van salaris mogelijk moet zijn.

Relevante omstandigheden

Bij omstandigheden die daarbij relevant zijn, moet bijvoorbeeld gedacht worden aan:

· Het aantal beschikbare verlofuren: heeft de werknemer slechts wettelijke verlofuren of heeft hij ook veel bovenwettelijke uren?

· Gaat het om vier dokters- of tandartsbezoeken per jaar of gaat het om een werknemer die wekelijks onder werktijd naar de fysiotherapeut gaat?

· Houden de klachten waarom de werknemer een bezoek aan de dokter of andere (para)medicus wil brengen verband met het werk of niet? Als de klachten werkgerelateerd zijn, volgt uit het goed werkgeverschap dat het verlangen dat een werknemer daarvoor (onbetaald) verlof moet opnemen, minder snel geoorloofd is.

· Heeft de werknemer een chronische ziekte? Dan is het zaak om hier in goed overleg met de werknemer afspraken over te maken.

Bij dit alles moet de werkgever er op bedacht zijn, dat vanuit het oogpunt van ziekteverzuimmanagement, vermeden moet worden dat een werknemer ondanks reële gezondheidsklachten geen doktersbezoek aflegt, omdat hij daarvoor geen verlof kan of wil opnemen (bijvoorbeeld als de werknemer niet genoeg verlofuren heeft of zich financieel geen onbetaald verlof kan permitteren). Dit zou er toe kunnen leiden dat de gezondheidsklachten onnodig verergeren of langer duren met als gevolg (langduriger) ziekteverzuim.

Regeling over (tand)artsbezoek

Ter voorkoming van willekeur, onduidelijkheid en discussie, is het raadzaam om binnen de onderneming een beleid te hanteren over het afleggen van (tand)arts bezoek. Dit beleid zou dan moeten worden vastgelegd in een regeling, welke regeling deel kan uitmaken van bijvoorbeeld een personeelshandboek. Overigens kan zo’n regeling ook zijn opgenomen in een cao, dus in voorkomende gevallen moet de toepasselijke cao daarop gecheckt worden.

Wat zou de inhoud van een dergelijke regeling kunnen zijn?

Een regeling over (tand)artsbezoek zou bijvoorbeeld kunnen inhouden dat de werknemer wordt gevraagd om (tand)artsbezoek zoveel mogelijk buiten de werkuren te plannen en dat als dit niet mogelijk is, het zoveel mogelijk aan de randen van de dag (dus aan het begin of aan het einde van de werkdag) te plannen. Hieraan zou nog kunnen worden toegevoegd dat voor zover het (tand) artsbezoek onder werktijd plaats vindt, geldt dat de werknemer zoveel keer of uren per jaar (bijvoorbeeld zes keer per jaar, maximaal twee uur per keer inclusief reistijd) onder werktijd naar de (tand)arts zou mogen gaan en dat als een overschrijding plaatsvindt, dit wordt afgeboekt van de vakantie-uren.

Wat zou de inhoud van een dergelijke regeling kunnen zijn?

Voorbeeldregeling (tand)artsbezoek

(Tand)artsbezoek dient zoveel mogelijk buiten de werkuren plaats te vinden en dat als dit niet mogelijk is, dient het zoveel mogelijk aan de randen van de dag (dus aan het begin of aan het einde van de werkdag) plaats te vinden.

[Eventueel:]Voor zover het (tand)artsbezoek onder werktijd plaats vindt, geldt dat de werknemer [aantal] keer of [aantal] uren per jaar [bijvoorbeeld zes keer per jaar, maximaal twee uur per keer inclusief reistijd] met behoud van salaris onder werktijd naar de (tand)arts kan gaan. Als een overschrijding van het aantal uren en/of het aantal keren plaatsvindt, wordt dit afgeboekt van de valantie-uren. Voor zover het saldo aan vakantie-uren onvoldoende is, dient de werknemer onbetaald verlof op te nemen.

De werknemer dient over het bezoeken van een (tand)arts onder werktijd vooraf te overleggen met de leidinggevende.

Geen onderscheid

Let er hierbij wel op dat in een dergelijke regeling geen onderscheid mag worden gemaakt naar een parttime en fulltime dienstverband (dus bij parttimers niet afspreken dat dit soort afspraken altijd in eigen tijd moeten worden gemaakt). Dit mag weer wel naar evenredigheid.

Geen instemmingsrecht OR

Van belang is nog om te weten dat de OR geen instemmingsrecht heeft voor de invoering van een dergelijke regeling, mits het gaat om een aparte regeling, los van een vakantieregeling (waarover de OR wel instemmingsrecht heeft).

Tot slot

Als er een dergelijke regeling binnen de onderneming wordt gehanteerd is het raadzaam om de regeling niet onverkort in alle gevallen toe te passen. In sommige bijzondere situaties (zoals bij een chronisch zieke werknemer) moet ruimte blijven voor de persoonlijke benadering en daarmee het maken van individuele afspraken.

Bron: Xpert HR